Ataksja to termin naukowy używany do opisania obecności nieprawidłowych, nieskoordynowanych ruchów. Ataksja nie jest chorobą samą w sobie, ale raczej oznaką choroby podstawowej lub zaburzenia.
Istnieją trzy rodzaje ataksji u kotów, a mianowicie ataksja proprioceptywna, ataksja przedsionkowa i ataksja móżdżkowa. Poniżej omówimy, co to wszystko oznacza i dlaczego jest to ważne.
Ataksja u kotów: definicja, przyczyny i leczenie
1. Ataksja proprioceptywna
Propriocepcja to zdolność ciała do wyczuwania jego położenia, ruchu i działania. Propriocepcja pozwala kotu chodzić bez świadomego zastanawiania się, gdzie postawić stopy. Ataksja proprioceptywna występuje w przypadku choroby rdzenia kręgowego. W rezultacie mózg otrzymuje mniej informacji zwrotnych, informujących ciało, gdzie się znajduje w stosunku do podłoża.
Kot z ataksją proprioceptywną będzie się chwiał, jego kończyny będą się krzyżować podczas chodzenia, a palce u nóg będą się wyginać.
2. Ataksja przedsionkowa
Układ przedsionkowy to układ czuciowy zaangażowany w równowagę. Układ przedsionkowy można podzielić na komponenty obwodowe i ośrodkowe. Element obwodowy znajduje się głęboko w uchu wewnętrznym, podczas gdy elementy centralne znajdują się w dolnej części mózgu. Choroba lub uszkodzenie układu obwodowego lub centralnego może prowadzić do ataksji przedsionkowej.
Oznaki ataksji przedsionkowej obejmują przechylanie głowy, pochylanie się, opadanie, toczenie się, sporadyczne krążenie i mimowolne ruchy gałek ocznych (oczopląs).
3. Ataksja móżdżkowa
Ataksja móżdżkowa występuje u kotów z chorobami lub nieprawidłowościami móżdżku.
Móżdżek to część mózgu znajdująca się z tyłu czaszki, która odpowiada za koordynację i równowagę.
Koty z ataksją móżdżkową często wyglądają normalnie w spoczynku, ale kiedy zaczynają się poruszać, mają nieskoordynowane ruchy i duże, przesadne kroki. Dotknięte koty zwykle mają również drżenie głowy i ciała oraz postawę z szeroko rozstawionymi nogami.
Przyczyny ataksji u kotów
Istnieje wiele przyczyn ataksji u kotów, w zależności od umiejscowienia problemu.
1. Przyczyny ataksji proprioceptywnej u kotów to:
- Krwawienie z rdzenia kręgowego
- Udar rdzenia kręgowego (zakłócenie dopływu krwi do rdzenia kręgowego)
- Złamania kręgów
- Guz rdzenia kręgowego
- Zapalenie rdzenia kręgowego
- Ropień kręgosłupa
- Choroba krążka międzykręgowego
- Nieprawidłowość rozwojowa kręgosłupa lub rdzenia kręgowego
2. Przyczyny ataksji przedsionkowej u kotów to:
- Infekcja ucha środkowego lub wewnętrznego
- Polip nosowo-gardłowy
- Guz ucha środkowego lub wewnętrznego
- Guz mózgu
- Uraz głowy
- Zapalenie mózgu spowodowane infekcjami (np. toksoplazmą i zakaźnym zapaleniem otrzewnej kotów)
- Idiopatyczny (nieznana przyczyna)
3. Przyczyny ataksji móżdżkowej u kotów to:
- Nieprawidłowości strukturalne (np. niedorozwój móżdżku spowodowany zakażeniem wirusem panleukopenii rozwijających się kociąt in utero)
- Guz mózgu
- Zapalenie lub infekcja mózgu (np. toksoplazma, FIP, zapalenie o podłożu immunologicznym)
- Uraz głowy
4. Różne przyczyny ataksji
- Niski poziom cukru we krwi (hipoglikemia)
- Narkotyki (np. metronidazol)
- Toksyny (np. ołów)
Leczenie ataksji u kotów
Leczenie zależy od podstawowej przyczyny ataksji. W celu ustalenia przyczyny i sklasyfikowania ataksji jako proprioceptywnej, przedsionkowej lub móżdżkowej, prowadzący lekarz weterynarii przeprowadzi dokładny wywiad z chorym kotem oraz przeprowadzi badanie fizykalne i neurologiczne. Konieczne mogą być również dodatkowe badania, takie jak badania krwi, wymazy z uszu, zdjęcia rentgenowskie, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny i analiza płynu mózgowo-rdzeniowego.
Niektóre przyczyny ataksji można leczyć. Na przykład infekcja ucha środkowego lub wewnętrznego powodująca ataksję przedsionkową jest leczona antybiotykami lub lekami przeciwgrzybiczymi, w zależności od zidentyfikowanego organizmu zakaźnego. Operacja może być wskazana w przypadku choroby krążka międzykręgowego, złamań kręgów, polipów nosowo-gardłowych i niektórych rodzajów nowotworów. Nie ma specyficznego leczenia ataksji idiopatycznej poza leczeniem wspomagającym, a stan ten często ustępuje samoistnie.
Niestety nie wszystkie choroby i zaburzenia powodujące ataksję są uleczalne, w takim przypadku leczenie koncentruje się na utrzymaniu jakości życia kota.
Koty z ataksją powinny być trzymane w miejscu, w którym nie mogą się zranić. Koty dotknięte chorobą mogą również potrzebować opieki wspomagającej, takiej jak kontrola bólu, leki przeciw nudnościom, płyny dożylne i karmienie wspomagane, jeśli nie są w stanie samodzielnie jeść i pić.
